Paprika is de nieuwe nummer 1 bij de groenten met het meeste resten van bestrijdingsmiddelen. Dit blijkt uit de nieuwe PesticidenEetwijzer, gebaseerd op de residu-metingen van de NVWA. Gemiddeld zitten er ruim 2 soorten bestrijdingsmiddelen op een paprika (2,1). Vorig jaar was paprika nog de nummer 3. Citrusfruit blijft de nummer 1 bij het fruit maar met meer gif dan vorig jaar: gemiddeld 4,4 soorten tegenover 4,2 vorig jaar. Ze delen dit jaar de eerste plaats met aardbeien waarvan de besmetting steeg van 3,7 vorig jaar naar gemiddeld 4,4 soorten gifresten dit jaar. Opmerkelijk genoeg is het aantal resten bestrijdingsmiddelen op groente en fruit toegenomen met 7% tot gemiddeld 1,8 soorten. Het gemiddelde gehalte residuen is zelfs met 15% toegenomen. Ook is een stijging te zien in residuen van de meest zorgwekkende pesticiden PFAS, hormoonverstorende pesticiden en kandidaten voor vervanging.
De PesticidenEetwijzer is gebaseerd op de steekproefsgewijze meetgegevens van de NVWA in supermarkten en andere delen van de retailketen in de meest recent gepubliceerde 3 jaar: 2022-2024. De stijging lijkt in tegenspraak met de recente publicatie van de CBS cijfers over pesticidengebruik in de Nederlandse landbouw waarbij een forse afname (-22%) in pesticidengebruik werd gemeld. Als je echter binnen de CBS-gegevens kijkt naar de categorie groente, aardappelen en fruit laten ook deze cijfers een forse stijging zien van 26% in gebruik tussen 2020 en 2024.
Schoonste en vieste groente en fruit
De fruitsoorten met het meeste pesticidenresten zijn citrusfruit (gemiddeld 4,4 soorten pesticiden), aardbeien (4,4) en druiven (3,6). De schoonste soorten fruit zijn kiwi (0,7), watermeloen (0,9) en ananas (1). Bij de groente zijn paprika’s het meest besmet (2,1), gevolgd door spinazie en paksoi (beiden 2,0). De schoonste groenten zijn asperges (0,0), rode bieten (0,1) en witlof (0,1).
PesticidenEetwijzer: hulpmiddel voor o.a. zwangeren en jonge kinderen
PAN-NL wil met de PesticidenEetwijzer consumenten een keus bieden voor groente en fruit met weinig pesticidenresten. Dit is vooral belangrijk voor zwangere vrouwen en gezinnen die zelf het eten voor hun baby of kind bereiden. Voor potjes baby- en peutervoeding geldt in Europa een maximaal toegestane hoeveelheid van een pesticide van 0,01 mg/kg op basis van wetenschappelijk advies en uit voorzorg voor hun gezondheid. Dit terwijl in gangbare groente en fruit regelmatig tientallen tot ruim 100 maal meer wordt aangetroffen. Ook passeren pesticiden de placenta en kunnen voor het ongeboren kind een risico zijn. Het veiligst zijn biologische groente en fruit waarvoor strenge eisen gelden rond pesticiden. Die zijn ook nog eens goed voor de natuur.
Pesticiden en beleid
Hoewel het overgrote deel van de metingen binnen de maximale residulimiet (MRL) blijft, maken veel consumenten zich hierover toch zorgen. Terecht, vindt PAN-NL. Pesticiden worden weliswaar getest voor toelating maar niet goed genoeg. Zo wordt geen rekening gehouden met het ‘cocktaileffect’: hoe schadelijk een combinatie aan verschillende soorten pesticiden is. Ook wordt met veel schadelijke effecten van pesticiden bij de toelating amper of geen rekening gehouden, zoals effecten op de biodiversiteit. Dat de testen verre van waterdicht zijn, blijkt uit het feit dat er jaarlijks meerdere pesticiden uit de handel worden genomen omdat ze giftiger zijn dan men aannam ten tijde van de toelating.
Eet – onbespoten – groente en fruit
Sjoerd van de Wouw, campaigner PAN-NL: “Terecht worden mensen aangemoedigd om meer groente en fruit te eten. Het is een kwestie van gezond verstand om dan te kiezen voor zo min mogelijk gifresten, zeker voor zwangeren, baby’s en kinderen. Onze pesticideneetwijzer kan consumenten hierbij helpen. Voor mens en natuur blijven onbespoten groente en fruit echter de beste keuze.”
